Καρκίνος χοληδόχου κύστεως
Ο καρκίνος της χοληδόχου κύστεως αποτελεί μια σπάνια μορφή καρκίνου, με ποσοστό 2-5% των κακοηθειών του γαστρεντερικού συστήματος. Εμφανίζεται συνήθως σε ηλικιωμένους ασθενείς, στην έβδομη δεκαετία της ζωής, και έχει κακή πρόγνωση.
Παράγοντας αυξημένου κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου είναι η χρόνια φλεγμονή του βλεννογόνου της χοληδόχου κύστεως. Σε ποσοστό 70% των ασθενών με καρκίνο της χοληδόχου κύστεως συνυπάρχουν χολόλιθοι. Χολόλιθοι με μέγεθος > 3cm συσχετίζονται με δεκαπλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου της χοληδόχου κύστεως. Άλλοι παράγοντες αυξημένου κινδύνου είναι οι πολύποδες της χοληδόχου κύστεως με μέγεθος > 1cm, η πορσελανοειδής χοληδόχος κύστη με πλήρη επασβέστωση του τοιχώματός της λόγω χρόνιας φλεγμονής, οι συγγενείς κύστεις των χοληφόρων πόρων και καρκινογόνες χημικές ουσίες (νιτροζαμίνες).
Η κλινική εικόνα της νόσου είναι μη ειδική. Στα αρχικά στάδια τα συμπτώματα μοιάζουν με την οξεία χολοκυστίτιδα. Μπορεί να εμφανιστεί κωλικός χοληφόρων με άλγος στο δεξιό υποχόνδριο, ναυτία και έμετος. Σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου ο ασθενής παρουσιάζει ίκτερο, ασκίτη, ανορεξία, απώλεια βάρους και πόνο στην άνω κοιλία.
Η διάγνωση της νόσου αποτελεί αρκετές φορές τυχαίο εύρημα στην ιστολογική εξέταση έπειτα από μια λαπαροσκοπική ή ανοικτή χολοκυστεκτομή. Σπανιότερα η νόσος διαπιστώνεται στις προεγχειρητικές απεικονιστικές εξετάσεις (υπερηχογράφημα, αξονική ή μαγνητική τομογραφία άνω κοιλίας), όταν είναι πιο προχωρημένου σταδίου.
Η αντιμετώπιση του καρκίνου της χοληδόχου κύστεως εξαρτάται από το στάδιο, δηλαδή πόσο προχωρημένη είναι η νόσος. Στο πρώτο στάδιο (Τ1), όταν ο καρκίνος δεν διαπερνά τη μυϊκή στιβάδα της χοληδόχου κύστεως, συνήθως αποτελεί τυχαίο εύρημα έπειτα από μια λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή και στους περισσότερους ασθενείς δεν χρειάζεται κάποια επιπλέον θεραπεία. Στο στάδιο Τ2, όταν ο όγκος διηθεί πέρα από τη μυϊκή στιβάδα της χοληδόχου κύστεως, θα πρέπει να γίνει μαζί με την χολοκυστεκτομή εκτομή του γειτονικού ηπατικού παρεγχύματος (τμήματα IVb και V) και πλήρης λεμφαδενικός καθαρισμός στις πύλες του ήπατος και στην οπίσθια επιφάνεια του δωδεκαδακτύλου και της κεφαλής του παγκρέατος. Στα στάδια ΙΙΙ και IV, όταν ο όγκος διηθεί το ήπαρ ή άλλα όργανα πέριξ, η νόσος θεωρείται τοπικά προχωρημένη. Σε ορισμένους ασθενείς μπορεί να γίνει προσπάθεια για πλήρη εξαίρεση του όγκου. Στους περισσότερους ασθενείς προχωρημένου σταδίου εφαρμόζεται παρηγορική θεραπεία.
Το συνολικό ποσοστό πενταετούς επιβίωσης ασθενών με καρκίνο της χοληδόχου κύστεως είναι 5%.