Κύστη κόκκυγος
Η κύστη κόκκυγος ή αλλιώς τριχοφωλεακό συρίγγιο είναι η πιο συχνή πάθηση της περιοχής του κόκκυγα. Πρόκειται για τη δημιουργία μιας κοιλότητας λόγω χρόνιας φλεγμονής κάτω από το δέρμα στην περιοχή του κόκκυγα, η οποία μπορεί να περιέχει τρίχες, νεκρά κύτταρα και αντιδραστικό υγρό. Η κοιλότητα αυτή επικοινωνεί συνήθως με το δέρμα που την καλύπτει μέσω ενός ή περισσοτέρων συριγγίων, τα λεγόμενα τριχοφωλεακά συρίγγια. Ο ασθενής συνήθως αισθάνεται ή βλέπει τα στόμια αυτών των συριγγίων στο δέρμα της μεσογλουτιαίας πτυχής.
Η ακριβής αιτία της νόσου δεν είναι απόλυτα εξακριβωμένη. Θεωρείται είτε αποτέλεσμα της αναστροφής και της συσσώρευσης των τριχών στην περιοχή του κόκκυγα με αποτέλεσμα τη δημιουργία χρόνιας φλεγμονής, είτε συγγενούς αιτιολογίας, με την εμφάνιση της κύστης στην εμβρυϊκή ζωή κατά τη συνένωση του δέρματος για το σχηματισμό της μεσογλουτιαίας πτυχής.
Η κύστη κόκκυγος παρατηρείται συχνότερα στους άνδρες, σε νεαρές ηλικίες καθώς και σε ασθενείς δασύτριχους ή με αυξημένο σωματικό βάρος. Παράγοντες κινδύνου θεωρούνται η παρατεταμένη καθιστική στάση καθώς και η πίεση, η τριβή, ο τραυματισμός, η υπερβολική εφίδρωση και οι κακές συνθήκες υγιεινής της περιοχής του κόκκυγα.
Η κύστη κόκκυγος είναι μια χρόνια νόσος που εκδηλώνεται κλινικά με πόνο και ενόχληση στην περιοχή του κόκκυγα. Ο ασθενής μπορεί να αντιλαμβάνεται την εκροή υγρού από το στόμιο των τριχοφωλεακών συριγγίων. Περιοδικά μπορεί να υπάρξουν επεισόδια οξείας φλεγμονής της κύστης κόκκυγος που εκδηλώνεται με επιδείνωση των συμπτωμάτων και κυρίως του πόνου.
Η επιμόλυνση με κάποιο μικρόβιο μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία ενός οξέος αποστήματος στη μεσογλουτιαία σχισμή. Σε αυτήν την περίπτωση ο ασθενής αισθάνεται έντονο πόνο και πρήξιμο στην περιοχή, δυσκολεύεται να καθίσει, μπορεί να παρατηρήσει την εκροή πύου από το στόμιο των τριχοφωλεακών συριγγίων ενώ μπορεί να έχει και πυρετό. Η θεραπεία του αποστήματος είναι χειρουργική, με διάνοιξη της κύστης του κόκκυγος και παροχέτευση του πυώδους υλικού υπό τοπική αναισθησία, λήψη καλλιέργειας για ταυτοποίηση του υπεύθυνου μικροβίου και έναρξη αντιβίωσης από το στόμα.
Η κύστη κόκκυγος είναι μια πάθηση που από τη στιγμή που δημιουργείται δεν θεραπεύεται με φάρμακα. Τα φάρμακα μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματα που προκαλεί η νόσος. Η οριστική θεραπεία δίνεται με κάποια από τις χειρουργικές μεθόδους που περιγράφονται παρακάτω.
Χειρουργική εκτομή της κύστης κόκκυγος: Είναι η κλασσική μέθοδος θεραπείας της κύστης κόκκυγος. Γίνεται ολική εκτομή της κύστης μαζί με όλα τα τριχοφωλεακά συρίγγια στην περιοχή του κόκκυγα. Το έλλειμα που δημιουργείται στο δέρμα και στον υποδόριο ιστό μπορεί να αφεθεί ανοικτό και να επουλωθεί με αλλαγές (ανοικτή μέθοδος). Εναλλακτικά μπορεί να γίνει μερική (ημίκλειστη μέθοδος) ή ολική σύγκλειση (κλειστή μέθοδος) του ελλείματος. Σε κάθε περίπτωση υπάρχει η τάση ελαχιστοποίησης της τραυματικής επιφάνειας με εκτομή μόνο της πάσχουσας περιοχής. Συνεπώς ο ασθενής έχει λιγότερα μετεγχειρητικά συμπτώματα και ταχύτερη ανάρρωση.
Η ανοικτή μέθοδος επούλωσης είναι η προτιμώμενη μέθοδος γιατί σχετίζεται με τα μικρότερα ποσοστά υποτροπής της νόσου. Το χειρουργείο γίνεται συνήθως υπό τοπική αναισθησία και ενδοφλέβια μέθη, με την παρουσία αναισθησιολόγου. Σε περίπτωση που το επιθυμεί ο ασθενής, μπορεί να υποβληθεί σε γενική αναισθησία. Η διάρκεια νοσηλείας του ασθενούς είναι το μέγιστο 24 ώρες, ενώ σε επιλεγμένες περιπτώσεις μπορεί ο ασθενής να πάρει εξιτήριο την ίδια μέρα του χειρουργείου.
Εξάχνωση της κύστης κόκκυγος με τη χρήση Laser: Σε αντίθεση με την κλασσική μέθοδο που γίνεται εκτομή της κύστης κόκκυγος, υπάρχει η εναλλακτική θεραπεία με χρήση Laser (FiLaC®). Αφού γίνει χαρτογράφηση όλων των τριχοφωλεακών συριγγίων και της πορείας αυτών ακολουθεί επιμελής μηχανικός καθαρισμός και εκπλυση αυτών. Στη συνέχεια εισάγεται από τα στόμια των τριχοφωλεακών συριγγίων ένας ειδικός καθετήρας που φέρει στην άκρη του κεφαλή κυκλοτερούς (360°) εκπομπής ακτινοβολίας Laser. Με τη βοήθεια της ακτινοβολίας Laser γίνεται εξάχνωση και καταστροφή της εσωτερικής κάψας της κύστης και του τοιχώματος των τριχοφωλεακών συριγγίων. Επιπλέον προκαλείται ελεγχόμενη, άσηπτη φλεγμονή που οδηγεί σε ταχεία επούλωση της περιοχής όπου προϋπήρχε η κύστη κόκκυγος.
Η μέθοδος αυτή αντενδείκνυται μόνο σε περιπτώσεις οξείας φλεγμονής ή παρουσίας αποστήματος στον κόκκυγα. Αντίθετα είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική σε μη επιπλακείσα νόσο ακόμα και με περίπλοκα τριχοφωλεακά συρίγγια ή σε περιπτώσεις υποτροπής της νόσου.
Το μεγάλο πλεονέκτημα της χρήσης Laser είναι ότι αποφεύγεται η εκτομή ιστού, οπότε ο ασθενής απαλλάσσεται από τις καθημερινές αλλαγές που πρέπει να γίνονται στην κλασσική ανοικτή μέθοδο. Η συνολική διαδικασία διαρκεί περίπου 30 λεπτά, γίνεται υπό τοπική αναισθησία και ενδοφλέβια μέθη και ο ασθενής μπορεί να πάρει εξιτήριο την ίδια ημέρα. Είναι η κατεξοχήν ελάχιστα επεμβατική μέθοδος αντιμετώπισης της κύστης κόκκυγος, χωρίς χειρουργικό τραύμα και ουλή, που τα άριστα κλινικά αποτελέσματά της είναι άμεσα ορατά σε 7 με 15 ημέρες.